Mediacja w sporcie
Jedna z najbardziej znanych definicji konfliktu opisuje go, jako naturalny i integralny składnik rozwoju jednostek i grup, powstający ze ścierania się poglądów, interesów i zachowań. Konstruktywnie rozwiązany konflikt może stanowić istotny element postępu i rozwoju.
Spory, rozbieżności czy niezrozumienia pojawiają się w życiu każdego człowieka. Sytuacje te nie omijają również ludzi związanych z działalnością sportową. Zawodnicy, trenerzy, menadżerowie, zarządzający ligami i klubami sportowymi, sponsorzy czy właściciele obiektów sportowych nie są wyjątkami od tej życiowej reguły.
Naturalnym i zazwyczaj pierwszym wyborem metody rozwiązania sporów jest arbitraż lub postępowanie sądowe. Obie metody przynoszą skutek, którym jest tylko rozstrzygnięcie sporu przez „trzecią stronę”, a nie jego rozwiązanie przez samych zainteresowanych, w zgodzie z zasadą wygrany – wygrany. Mediacja w sporcie to sposób na rozwiązywanie spornych kwestii.
Metoda polubowna
Metodą, która pozwala stronom samodzielnie szukać najlepszych rozwiązań i wypracować satysfakcjonujące je rozwiązanie jest mediacja. Postępowanie mediacyjne jest idealną forma rozwiązywania sporów dla świata sportu. Pozwala w sposób szybki i polubowny rozwiązać sporne kwestie. Najważniejszą zasadą mediacji, która jest jednocześnie jej główną zaletą, jest poufność. Zasada ta chroni przed upublicznieniem sporu i jego medialnym rozgłosem, pozwala zaangażowanym stronom zachować anonimowość, pozytywny wizerunek i dobre imię. Porozumienie wypracowane w toku postępowania mediacyjnego chroni istniejące relacje i umożliwia dalszą współpracę.
Zakres spraw
w których może być prowadzona mediacja w sporcie jest szeroki i mogą one dotyczyć m. in:
zapłaty; realizacji dodatkowych świadczeń dla zawodnika; prawa do wizerunku; realizacji umów sponsorskich; licencji; zmiany barw klubowych; ekwiwalentu za wyszkolenie zawodnika; używania barw klubowych; konfliktów wewnątrzklubowych; konfliktów między menedżerami; konfliktów między klubami, a właścicielami obiektów sportowych i wszystkich innych, w których istnieje możliwość zawarcia ugody.
Korzyści płynące z mediacji
- oszczędność czasu – umożliwia szybkie i konstruktywne rozwiązanie sporu w ciągu kilku godzin lub dni. Jest to bardzo ważna cecha, zwłaszcza w sporach pojawiających się w trakcie trwania sezonu lub zawodów, gdy liczy się czas na znalezienie rozwiązania spornych kwestii;
- ograniczenie wydatków – koszty mediacji są znacząco niższe, niż koszty arbitrażu czy procesu w sądzie powszechnym;
- ochrona informacji – poufność mediacji chroni przed upublicznieniem i nagłośnieniem sporu;
- skuteczność i pewność – gwarantuje ważność osiągniętego porozumienia. Ugoda zawarta w toku mediacji, może zostać skierowana do sądu powszechnego do zatwierdzenia. Efektem tego jest nadanie ugodzie mediacyjne identycznej mocy jaką ma ugoda zawarta przed sądem;
- jest dobrowolna – na mediację strony muszą wyrazić zgodę, w mediacji nic nie dzieje się bez zgody stron,
- umożliwia prowadzenie rozmów w atmosferze spokoju i zrozumienia, prowadzi do polubowne zakończenie sporu zgodnie z zasadą wygrany – wygrany, chroni relacje i umożliwia zachowanie dalszej współpracy;
- wszczęcie mediacji zawiesza bieg przedawnienia,
Filary mediacji
Dobrowolność – mediacja nie może być przeprowadzona, jeżeli którakolwiek ze stron pozostających w sporze odmówi w niej udziału;
Poufność – mediator jest zobowiązany zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się podczas prowadzenia mediacji. Nie może być przesłuchany jako świadek w sprawie, w której prowadził mediację, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy;
Bezstronność – mediator gwarantuje swoją niezależność od stron postępowania i dba o równe ich traktowanie. Czuwa nad tym, aby strony traktowały się z szacunkiem i godnością.
Neutralność – rozumiana jako bezinteresowną relację mediatora do przedmiotu sporu, a także jego rezultatu. Mediator „nie ma interesu” wobec sposobu rozwiązania konfliktu oraz jego przedmiotu;
Nieformalność – oznaczająca odformalizowanie postepowania mediacyjnego i możliwość swobodnego kształtowania jego przebiegu. Mediacja co do zasady nie podlega różnego rodzaju rygoryzmom dotyczącym, np. pisemnej formy oświadczeń, czy bezwzględnego zachowania określonych terminów.