Kim jest mediator?
Mediator - kto to taki?
Za mną i mam nadzieję, że za Wami też pierwszy z siedmiu kroków w drodze do osiągnięcia porozumienia. Z poprzedniego artykułu wiecie już czym jest mediacja. Dla osób, które nie czytały pierwszego wpisu krótkie przypomnienie. Mediacja to polubowna metoda rozwiązywania sporów różnego rodzaju oraz pochodzenia. Polega na dobrowolnej i poufnej rozmowie, w której przynajmniej dwie strony dążą do osiągnięcia porozumienia. Postępowanie mediacyjne toczy się w obecności i przy udziale mediatora.
A kim właściwie jest mediator i jaka jest jego rola w procesie mediacyjnym przedstawię Wam dziś.
Przepisy o mediacji ujęte są w Kodeksie Postępowania Cywilnego. Są tam również postanowienia dotyczące mediatora. Art. 1832 mówi, że mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Bardziej konkretnie mówi natomiast o tym, kto mediatorem być nie może. Zgodnie z par. 2 tego artykułu mediatorem nie może być czynny sędzia.
Mediator stały
Z przepisów jasno wynika, że zawód mediatora może wykonywać prawie każdy. Możliwe jest zatem, że „ktoś” spełniający powyższe warunki postanowi nazwać się mediatorem, bo podoba mu się ta nazwa. Zajmie się prowadzeniem mediacji bez zweryfikowanych kompetencji w tym kierunku. Będzie to w zgodzie z przepisami, ale jaki to będzie miało wpływ na osoby, które przyjdą do mediatora po pomoc? Nie wiem tego na pewno, ale domyślam się, że co najwyżej neutralny.
Mediator prowadzi dwa rodzaje spraw:
- mediacja umowna – prowadzona z bezpośredniej inicjatywy stron konfliktu interesów;
- mediacja sądowa – prowadzona z inicjatywy sądu, który kieruje strony procesu do mediacji.
Aby sądy miały pewność, że kierują sprawy do wykwalifikowanych i profesjonalnych mediatorów wprowadziły swój sposób weryfikacji osób, które zajmują się prowadzeniem mediacji. W tym celu utworzono funkcję „mediatora stałego”. Aby być takim mediatorem należy uzyskać wpis na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego. Każdy z sądów okręgowych prowadzi własna listę. Wpis na listę uzyskuje osoba, która pozytywnie przejdzie proces weryfikacyjny. Stałym mediatorem może być osoba fizyczna, która:
- spełnia warunki określone w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego;
- ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji (weryfikacja na podstawie przedłożonych dokumentów)
- ukończyła 26 lat;
- zna język polski;
- nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Przykładowy wpis na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze:.
Kompetencje mediatora
Przy wyborze mediatora, który będzie miał zająć się Waszą sprawą sugeruję rozpocząć poszukiwania właśnie na takiej liście mediatorów stałych. Poza kompetencjami twardymi idealny mediator cechuje się szerokim wachlarzem umiejętności miękkich. Dwie podstawowe, zapisane w przepisach i standardach prowadzenia mediacji to:
- bezstronność mediatora, który w postępowaniu mediacyjnym nie jest doradcą ani pełnomocnikiem żadnej ze stron. Jego zachowanie musi być pozbawione stronniczości i subiektywizmu;
- neutralność mediatora rozumiana jako bezinteresowną relację mediatora do przedmiotu sporu, a także jego rezultatu. Mediator „nie ma interesu” wobec sposobu rozwiązania sporu oraz jego przedmiotu.
Poważnie myślący o swojej misji mediator musi również posiadać wysoko rozwinięte następujące cechy i umiejętności: inteligencja emocjonalna, empatia, świadomość etyczna, komunikacja interpersonalna, świadomość różnorodności, kreatywność.
Praca mediatora
Głównym zadaniem mediatora jest moderowanie rozmowy i zarządzanie konfliktem. Pomaga stronom określić sporne zagadnienia i ułatwia ich zrozumienie. Wspiera strony w wypracowaniu satysfakcjonującego obie strony rozwiązania. Mediator ukierunkowuje rozmowy na poszukiwanie rozwiązań, które będą możliwe do zrealizowania oraz zgodne z obowiązującym prawem.
Mediator odpowiedzialny jest również za przygotowanie i organizację samego spotkania mediacyjnego. W tym celu kontaktuje się ze stronami, uzgadnia termin i miejsce spotkania. Wybiera formę – spotkanie wspólne stron czy indywidulane z mediatorem. Wspiera strony w zredagowaniu wypracowanej ugody, tak aby spełniała wymogi prawne. Po zakończeniu postępowania mediacyjnego, niezależnie od efektu końcowego, sporządza protokół z mediacji.
Wiecie już czym jest mediacja i kim jest mediator. Wyposażeni w tą wiedzę możecie wybrać swojego mediatora i rozpocząć proces mediacyjny. Jak to zrobić opowiem w następnym wpisie. Do zob…., usły…….????? Do następnego razu.